Burgemeestersconvenant

Engagement Convenant of Mayors (CoM)

CoM 2020: een eerste stap

Op 3 juni 2015 ondertekende toenmalig burgemeester Jean Marie Bonte, samen met de burgemeesters uit enkele omliggende gemeenten (Ingelmunster, Lichtervelde, Meulebeke, Ruiselede, Tielt en Wingene), het burgemeestersconvenant CoM 2020 onder de naam "Klimaatgroep Midwest".

Met de ondertekening van het burgemeestersconvenant engageerde gemeente Oostrozebeke zich om tegen 2020 een CO2-reductie van minimaal 20 % ten opzichte van 2011 te realiseren in volgende sectoren:

• mobiliteit;
• openbare verlichting;
• particuliere huishoudens;
• tertiaire sector en gemeentelijk patrimonium.

Om deze doelstelling te halen werden in de jaren daarna verschillende acties ondernomen.

Cijfers

Uit analyse van de cijfers van 2011 (referentiejaar voor het burgemeestersconvenant) bleek dat:

• huishoudens instaan voor 52 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke;
• de tertiaire sector instaat voor 13 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke;
• openbare verlichting instaat voor 1 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke;
• particulier en commercieel vervoer instaat voor 32 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke;
• de gemeentelijke vloot instaat voor 0 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke;
• openbaar vervoer instaat voor 1 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke;
• openbare gebouwen instaan voor 2 % van de CO2-uitstoot in Oostrozebeke.

In totaal werd door bovenstaande sectoren 24 498 ton CO2 uitgestoten in 2011.

Zoals uit bovenstaande analyse blijkt, is het belangrijk dat iedereen zijn steentje bijdraagt in de daling van CO2-uitstoot om de doelstelling van 20 % CO2-reductie te behalen tegen 2020.

Duurzaam energieactieplan (SEAP)

Wie het burgemeestersconvenant CoM 2020 ondertekende diende een duurzaam energieactieplan (SEAP) op te stellen. Dit werd opgemaakt door WVI en dit in samenspraak met alle gemeenten uit “Klimaatgroep Midwest” en Moorslede.

Het door Europa goedgekeurde actieplan kan je terugvinden via deze link: https://www.covenantofmayors.eu/about/covenant-community/signatories/action-plan.html?scity_id=19073.

Resultaten

Op de cijfers voor 2020 is het nog even wachten. Hierdoor kan het uiteindelijke resultaat (situatie 2020 ten opzichte van 2011) nog niet bekendgemaakt worden.

CoM 2030: een tandje bij

In 2019 besliste de gemeente om het engagement ook na 2020 verder aan te gaan, en ondertekende het burgemeestersconvenant (CoM) 2030.
De doelstelling is om 40 % CO2-reductie te behalen tegen 2030. De sectoren landbouw en industrie (niet-ETS) worden nu ook meegenomen in het totaalpakket.  

Waar gemeente Moorslede bij CoM 2020 een apart plan indiende, worden zij voor het nieuwe plan opgenomen in de groep “Klimaatgroep Midwest”.

Klimaatuitdagingen

De klimaatuitdaging is één van de grootste wereldwijde uitdagingen.

Het staat onomstotelijk vast dat de aarde opwarmt en dat deze opwarming verband houdt met de uitstoot van broeikasgassen (IPPC, Vijfde evaluatierapport, 2014).

Ten opzichte van het pre-industriële tijdperk komen steeds grotere hoeveelheden broeikasgassen in de atmosfeer door menselijke activiteit. 

Deze oplopende concentraties versterken het natuurlijk broeikaseffect, wat leidt tot een stijging in gemiddelde temperatuur op aarde en een globale klimaatverandering.

De klimaatuitdaging aanpakken gebeurt via 2 sporen:

• Mitigatie: het tegengaan of beperken van klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te beperken. Belangrijke broeikasgassen zijn CO2, methaan en lachgas.
• Adaptatie: aanpassen van de natuurlijke en menselijke systemen aan de reeds optredende gevolgen van klimaatverandering en zich voorbereiden op de toekomstige gevolgen.

Klimaatverandering vormt een topprioriteit in het beleid van de Europese unie. Op mondiaal vlak werden de doelen gesteld in het wettelijk bindend Klimaatakkoord van Parijs (12 december 2015). Het wil de stijging van de wereldwijde gemiddelde temperatuur duidelijk onder 2°C houden t.o.v. de pre-industriële periode en de inspanningen nastreven om deze stijging te beperken tot 1,5°C. Verder wil dit akkoord de capaciteit van de landen verhogen om zich aan te passen aan klimaatopwarming en de klimaatweerbaarheid te verhogen, wil het de transitie maken naar een koolstofarme maatschappij en wil het de financiële stromen compatibel maken met deze transitie naar koolstofarme en klimaatweerbare ontwikkeling.

Het lokaal beleidsniveau is een essentieel niveau in het voeren van klimaatbeleid en het nemen van concrete mitigatie- en adaptatiemaatregelen. Naast het nemen van acties binnen de eigen organisatie, vanuit de voorbeeldfunctie, is het de taak om verbindend te werken en klimaatdoelstellingen in elk relevant dossier te integreren.

Het lokaal bestuur is echter niet de enige partner in dit verhaal.

Het bereiken van de mondiaal en Europees uitgestippelde doelstellingen kan enkel indien elk beleidsniveau en elke stakeholder vanuit de eigen mogelijkheden inzet op de klimaattransitie.

Cijfers

De verdeling van de CO2-uitstoot van de groep “Klimaatoverleg Midwest” in het referentiejaar 2011 over de verschillende sectoren heen is volgende:

• industrie (niet-ETS): 30 %;
• huishoudens: 27 %;
• particulier en commercieel vervoer: 19 %;
• landbouw: 13 %;
• tertiaire sector: 8 %;
• gebouwen gemeentebesturen: 2 %;
• andere (niet toegekend): 1 %;
• openbaar vervoer: < 1 %;
• openbare verlichting: < 1 %;
• eigen vloot gemeentebesturen < 1 %;

Meer cijfers kan je terugvinden in het SECAP en bijlagen.

SECAP

Waar voor het CoM 2020 een duurzaam energieactieplan (SEAP) werd opgemaakt, werd voor CoM 2030 een duurzaam energie- en klimaatactieplan (SECAP) opgemaakt.

Waar het SEAP zich enkel richtte op mitigatieacties om de energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen te verhogen, worden in het SECAP bijkomend ook adaptatieacties, gericht op het zich aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, opgenomen.

Het plan met bijhorende bijlagen werd op 6 februari 2020 goedgekeurd door de gemeenteraad van Oostrozebeke. Ook de andere gemeenten uit de groep keurden het plan goed. Het plan werd daarop ter goedkeuring ingediend bij Europa. Het is nog even wachten op de officiële goedkeuring van het plan. Onderaan deze pagina kan u de links terugvinden naar het door de gemeenteraad goedgekeurde plan en bijhorende annexen (risico- en kwetsbaarheidsanalyse, samenvatting technisch rapport online enquête en ideeëngids co-creatietraject).

• Duurzaam energie- en klimaatactieplan
• Annex 1: risico- en kwetsbaarheidsanalyse op vlak van klimaat
• Annex 2: samenvatting technisch rapport online enquête
• Annex 3: ideeëngids co-creatietraject

Campagne “Een daad voor ons klimaat”

Op 14 juni 2018 lanceerden de gemeenten uit "klimaatgroep Midwest" en Moorslede de campagne "Een daad voor ons klimaat".

Zo willen we gezamelijk alles uit de kast halen om iedereen te informeren en de sensibiliseren over energieverbruik en het effect ervan op ons klimaat.

We kunnen namelijk met z'n allen veel meer doen dan we denken!

De kleinste inspanning kan al voor een verschil zorgen, zowel in je portemonnee als voor het klimaat. Alle informatie die in kader van het burgemeestersconvenant wordt verspreid wordt onder de noemer ‘Een daad voor ons klimaat’ geplaatst.

Een greep uit de gemeentelijke acties

Ideeëngids

In voorbereiding van de opmaak van het actieplan voor burgemeestersconvenant 2030 werden klimaattafels gehouden, ontwerpsessies georganiseerd met professionele stakeholders en werd een online enquête verspreid.

Op basis van de verzamelde gegevens werd een ideeëngids opgemaakt: https://www.daadvooronsklimaat.be/idee%c3%abngids/

Doven (en dimmen) openbare verlichting

In samenspraak met het toenmalige Eandis (nu Fluvius) en omliggende gemeenten werd het verlichtingsplan van de gemeente herzien. Er werd een nieuw visieplan (regiomasterplan openbare verlichting) opgesteld waarin voor verschillende types straten in de gemeente (vb. landelijke wegen, lokale verbinding, bovenlokale verbinding, …) een bepaald brandregime werd uitgewerkt.

Daarnaast zullen nieuwe verlichtingsarmaturen in de toekomst steevast uitgerust worden met dimbare lichten. Met deze maatregelen zal het gemeentebestuur niet alleen geld besparen, maar ook minder elektriciteit gaan verbruiken en dus minder CO2 uitstoten.

VerLEDden openbare verlichting

Ook de volgende jaren wordt sterk ingezet op openbare verlichting. Zo zal fors geïnvesteerd worden in het vervangen van alle armaturen door LED-armaturen. De gemeente en Fluvius engageren zich om tegen 2030 alle openbare lichtpunten te vervangen door LED-armaturen.

Intergemeentelijke renovatiecoach: gratis begeleiding bij renovaties

Sinds oktober 2018 kan je beroep doen op de intergemeentelijke renovatiecoach voor een gratis begeleiding bij de renovatie van je woning. Die coach maakt onder meer een gedetailleerd renovatieadvies op met een duidelijk stappenplan, vraagt offertes aan en helpt bij het maken van de juiste keuzes. De focus van deze actie ligt bij 60-plussers, maar het spreekt voor zich dat iedereen begeleiding kan aanvragen. Meer info hierover en over het maken van een afspraak kan je terugvinden via de pagina van de renovatiecoach in Oostrozebeke.

Informatiesessies over duurzame mobiliteit

De gemeentelijke minaraad organiseerde verschillende gratis infosessies in samenwerking met Fluvius en Bond Beter Leefmilieu. Zo wensen we de burger op een laagdrempelige manier te informeren of verschillende thema’s met betrekking tot energiebesparing en -efficiëntie, duurzame mobiliteit, …

• Op 25 april 2016: informatiesessie over rationeel energieverbruik (hoe je op een snelle en eenvoudige manier minder energie kan verbruiken).
• Op 27 februari 2018: informatiesessie over verschillende types verwarming en de brandstofcel.
• Op 26 november 2019: informatiesessie over duurzame mobiliteit.

Aankoop duurzame voertuigen

OCMW en gemeentebestuur Oostrozebeke kochten via Eandis twee CNG-voertuigen aan. Eén voor de maaltijdbedeling van het OCMW, één voor de technische dienst.

CNG staat voor ‘Compressed Natural Gas’. CNG-voertuigen stoten 20 % tot 28 % minder CO2 uit dan voertuigen op benzine of diesel. Bovendien produceert rijden op CNG 95 % minder fijn stof en NOX en biedt rijden op CNG comfort. Het is veilig, het is opmerkelijk stiller dan rijden op diesel, het leidt tot minder slijtage, omdat er minder verbrandingsresidu’s zijn en het tanken is goedkoper. Tanken gebeurt aan een eigen installatie.

Eind 2019 ging de gemeente nog een stap verder met de aankoop van een elektrische bestelwagen. Deze wordt gebruikt door de dienst patrimonium. In 2020 zal een tweede elektrische wagen worden aangekocht.

Gemeentebestuur en OCMW Oostrozebeke hebben een voorbeeldfunctie en zullen ook in de toekomst verder werken aan de vergroening van het gemeentelijk wagenpark.

Aankoop elektrische fietsen

Om het aantal verplaatsingen met de wagen tot een minimum te beperken, heeft de gemeente twee elektrische fietsen aangekocht. Eén voor de technische dienst en één voor de administratieve diensten.

Laadplaats elektrische voertuigen en elektrische fietsen

Op het Gemeenteplein kan je zowel je elektrische auto als elektrische fiets laden.

Je wagen kan je opladen ter hoogte van het Gemeenteplein, aan de zijde van het gemeentehuis. Meer info via https://www.allego.eu/nl-be.  

Je elektrische fiets kan je elke dag tussen 9 u. en 18 u. laden aan gemeenschapscentrum "O.C. Mandelroos”.